Thứ Hai, 10 tháng 12, 2018

Bệnh nhân đái tháo đường có mật độ xương cao nhưng vẫn có nguy cơ gãy xương cao hơn.

Bệnh nhân đái tháo đường còn có nguy cơ gãy xương cao, điều này là 1 nghịch lý. Bệnh nhân đái tháo đường type II thường có mật độ xương cao hơn người không mắc bệnh khoảng từ 10 - 15%. Mật độ xương cao thì xương mạnh, người có mật độ xương cao ít bị gãy xương. Nhưng trong thực tế, bệnh nhân đái tháo đường có nguy cơ gãy xương - đặc biệt là gãy cổ xương đùi - cao hơn người không mắc bệnh đái tháo đường đến 2 lần. Hãy cùng chúng tôi đi tìm lời giải dưới đây nhé:

Đái tháo đường đang trở thành 1 vấn nạn y tế công cộng ở Việt Nam vì qui mô lớn trong cộng đồng. 1 nghiên cứu trước đây tại TPHCM cho thấy ở những người trên 30 tuổi, cứ 100 người thì có 12 người mắc bệnh đái tháo đường. Đa số trong nhóm mắc bệnh không hề biết họ mắc bệnh.

Đáng ngại hơn nữa, số người ở ngưỡng “tiền đái tháo đường“ lên đến gần 40%. Nói cách khác, ở TPHCM (và có lẽ nhiều đô thị lớn khác), số người mắc bệnh đái tháo đường, tiền đái tháo đường có thể lên đến 50%. Đó là 1 dịch bệnh.

Bệnh đái tháo đường dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Thật vậy, người mắc bệnh đái tháo đường có nguy cơ mắc bệnh lí võng mạc dẫn đến mù nếu không được điều trị kịp thời. Ngoài ra, bệnh nhân còn bị các biến chứng như lở loét bàn chân gây hoại tử, rối loạn chức năng thận, tăng nguy cơ bệnh tim mạch, v.v. Điều quan trọng nhất là bệnh nhân đái tháo đường có nguy cơ tử vong tăng gấp 5 lần so với người không mắc bệnh.

Bệnh nhân đái tháo đường thường có mật độ xương cao hơn người bình thường, tức đáng lí ra họ ít bị gãy xương. Nhưng trong thực tế, bệnh nhân đái tháo đường hoặc bị gãy xương!

Do đó, 1 trong những câu hỏi làm cho giới nghiên cứu nội tiết học tốn nhiều thì giờ, công sức để trả lời là tại sao bệnh nhân mắc bệnh đái tháo đường có nguy cơ gãy xương cao hơn người không mắc bệnh.Chúng tôi đã có 1 câu trả lời qua 1 nghiên cứu mới nhất được công bố trên tập san Osteoporosis International1.


Bonidiabet - Bệnh nhân đái tháo đường có nguy cơ gãy xương cao.
Bệnh nhân đái tháo đường có nguy cơ gãy xương cao.

Bệnh nhân đái tháo đường còn có nguy cơ gãy xương cao, điều này là 1 nghịch lí. Bệnh nhân đái tháo đường type II thường có mật độ xương cao hơn người không mắc bệnh khoảng 10-15%. Mật độ xương cao thì xương mạnh, người có mật độ xương cao ít bị gãy xương. Nhưng trong thực tế, bệnh nhân đái tháo đường có nguy cơ gãy xương -- đặc biệt là gãy cổ xương đùi -- cao hơn người không mắc bệnh đái tháo đường đến 2 lần. Câu hỏi đặt ra là tại sao?

Bonidiabet - Chỉ số SSI
Chỉ số SSI


Chỉ số bền của xương (SSI) ở bệnh nhân đái tháo đường (màu hồng), người bình thường (màu xanh) cho xương cổ tay (biểu đồ bên trái), xương chân (biểu đồ bên phải). Trong mỗi “hộp”, đường vạch ngang thể hiện số trung vị, hai đường vạch phần trên, dưới trung vị thể hiện bách phân vị 75%, 25%.

Có nhiều lí do tại sao bệnh nhân đái tháo đường dễ bị gãy xương, như giảm thị giác dẫn đến hoặc bị ngã. Nhưng lí do chúng tôi quan tâm, đặt giả thuyết là do cơ cấu xương của họ khác với người bình thường. Cơ cấu xương ở đây là xương xốp (trabecular bone), xương đặc (cortical bone).

Chẳng hạn như xương cột sống chủ yếu là xương xốp, còn xương đùi chủ yếu là xương đặc. Giả thuyết chúng tôi đặt ra là bệnh nhân đái tháo đường có ít xương đặc hơn người bình thường, xương đặc là yếu tố quyết định sức mạnh của xương, nên họ bị gãy xương nhiều hơn.

Để kiểm định giả thuyết đó, chúng tôi phải dùng dữ liệu của dự án nghiên cứu Vietnam Osteoporosis Study (VOS). Chúng tôi đo HbA1c trên 1115 nữ, 614 nam tuổi trên 30. Trong số này có khoảng 8% là đái tháo đường (theo tiêu chuẩn HbA1c trên 6.5%), nhưng đa số không biết, không dùng thuốc đái tháo đường.

Ngoài ra, chúng tôi dùng máy pQCT để đo cấu trúc xương của tất cả nam, nữ trong nghiên cứu. Chúng tôi dùng 1 phương pháp phân tích mô phỏng theo mô hình nghiên cứu lâm sàng đối chứng ngẫu nhiên để xác định mối liên quan giữa cấu trúc xương, đái tháo đường.

Kết quả cho thấy bệnh nhân đái tháo đường có mật độ xương xốp ở xương tay cao hơn người không bị đái tháo đường. Nhưng xương đặc ở bệnh nhân đái tháo đường thì thấp hơn nhóm không bị đái tháo đường. Bởi vì xương đặc có liên quan mật thiết với sức mạnh xương, nên đây là 1 lí giải tại sao bệnh nhân đái tháo đường có nguy cơ gãy xương cao hơn người không bị đái tháo đường.

Dùng mật độ xương để ước tính độ bền của xương (stress-strain index hoặc SSI), chúng tôi phát hiện thêm rằng bệnh nhân đái tháo đường có chỉ số SSI thấp hơn nhóm không bị đái tháo đường (xem Hình 1). Bởi vì người với chỉ số SSI thấp có nguy cơ gãy xương cao, kết quả này giải thích gián tiếp tại sao bệnh nhân đái tháo đường có nguy cơ gãy xương cao: độ bền của xương bị suy giảm.

Bonidiabet - Chấn thương xương bàn chân ở bệnh nhân đái tháo đường.
Chấn thương xương bàn chân ở bệnh nhân đái tháo đường.

Gãy xương, cũng như đái tháo đường, là 1 vấn nạn y tế ở Việt Nam. Hiện nay, ở những người trên 50 tuổi, khoảng 25% phụ nữ, 10% nam giới bị loãng xương. Số người bị gãy xương cổ xương đùi, xương cột sống thắt lưng mỗi năm có thể lên đến 110,000 ca.

Bệnh nhân bị gãy cổ xương đùi thường có nguy cơ tử vong cao. Thật vậy, khoảng 20% bệnh nhân gãy cổ xương đùi tử vong trong vòng 12 tháng sau gãy xương. Nam giới có nguy cơ tử vong cao hơn nữ giới. Do vậy, gãy xương trở thành 1 trong những hệ quả nguy hiểm của bệnh đái tháo đường.

Kết quả nghiên cứu của chúng tôi có nhiều ý nghĩa thực tế. Ý nghĩa lâm sàng là khi bác sĩ gặp bệnh nhân đái tháo đường thì kết qua đo mật độ xương bằng máy DXA không giúp ích nhiều trong việc đánh giá nguy cơ gãy xương. Lí do là DXA chỉ đo xương 2 chiều, do đó không phản ảnh được thành phần của xương, không cung cấp thông tin về cấu thành của xương xốp, xương đặc.

Các mô hình đánh giá nguy cơ gãy xương hiện nay (như Garvan, FRAX) không thể áp dụng cho bệnh nhân đái tháo đường. Cả hai mô hình đều dùng mật độ xương đo bằng máy DXA. Nếu có áp dụng thì phải hạ thấp mật độ xương 1 hoặc 0.5 độ lệch chuẩn. Cách tốt hơn đo mật độ xương của bệnh nhân đái tháo đường bằng máy pQCT. Tuy nhiên, kết quả nghiên cứu cũng đặt ra 1 khó khăn mới về đánh giá nguy cơ gãy xương ở bệnh nhân đái tháo đường, đây sẽ là 1 hướng nghiên cứu mới.

Bonidiabet – Phương pháp hỗ trợ ổn định đường huyết an toàn và hiệu quả. Sản phẩm được triết suất hoàn toàn từ thiên nhiên.

Sản phẩm được nhập khẩu và phân phối bởi công ty TNHH Botania.

Địa chỉ: 204H Đội Cấn – Ba Đình – Hà Nội.

Tổng đài: 1800.1044.

Website công ty TNHH Botania: botania.com.vn.

Email: info@botania.com.vn.

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét