Các loại thuốc gây độc cho gan

Phần lớn thuốc khi vào cơ thể được chuyển hóa tại gan trước khi được đào thải qua thận hoặc qua đường mật.Sức khỏe đời sống 24h xin giới thiệu đến bạn đọc.

Bình thường, thuốc đưa vào cơ thể là chất không độc, nhưng sau khi được chuyển hóa tại cơ quan gan, một số chất trong một số loại thuốc trở thành chất gây độc với chính bản thân của gan.

Thuốc có thể gây độc cho gan ở các mức độ khác nhau từ nhẹ rất nặng có thể gây đến hoại tử, bệnh có thể cấp tính nhưng cũng có thể mãn tính. Bệnh thường lộ diện trong vòng từ 5 - 90 ngày sau khi dùng thuốc, với các triệu chứng rất khác nhau từ không muốn ăn, mệt mỏi cho đến da vàng, nước tiểu vàng, xuất huyết dưới da, đau tức vùng gan, thậm chí có thể xuất hiện xuất huyết tiêu hóa, suy gan nặng, hôn mê gan dẫn đến tử vong. Với sự cho ra đời nhiều loại thuốc mới, danh sách các thuốc gây độc cho gan ngày càng dài thêm, trong đó phải kể đến các nhóm thuốc như hạ sốt giảm đau, thuốc chữa trị lao, thuốc kháng virut...

>>> Thực phẩm chức năng hỗ trợ giải độc gan, bổ gan

Thuốc kháng retrovirus

Phần lớn các thuốc kháng retrovirus ức chế men transcriptase ngược hay kháng protease, gây ra viêm gan. Thương tổn gan rất đa dạng từ viêm gan cấp đến nhiễm mỡ gan, phát triển bệnh có thể gây ra đến tử vong. Cơ chế gây độc rất phong phú, đa dạng hoặc do tạo thành các chất chuyển hóa gây phản ứng ngược và ức chế chuyển hóa ở các thể hạt trong gan, hoặc có thể tác động trực tiếp đến gan do kích động lại các bệnh viêm gan siêu vi C và B.

>>> Thực phẩm chức năng hỗ trợ giải độc gan, bổ gan

Thuốc giảm đau hạ sốt paracetamol

Đây là loại thuốc dùng khá phổ biến để điều trị hạ sốt. Thuốc gây độc cho gan tùy theo liều lượng sử dụng. Khi điều trị cần chú ý xem xét liều lượng gây độc đối với gan. Với liều nhỏ hơn 2 - 3g/ngày, paracetamol sẽ an toàn cho người bệnh. Khi sử dụng với liều lớn hơn 10 - 15g sẽ dẫn đến tổn thương gan nặng, nếu nặng có thể sẽ tử vong, liều này dùng khi có ý định tự tử. Thương tổn gan do paracetamol là dạng phổ biến của thuốc tác động đến gan. Ở người uống nhiều hoặc thuộc dạng nghiện rượu, liều paracetamol ít như quy định vẫn có thể gây độc cho gan, bởi vậy phải cẩn thận khi dùng paracetamol cho người nghiện rượu, không dùng nước uống có ga, cồn để uống paracetamol.

Thuốc chống lao

Các thuốc như rifampicin, isoniazid, streptomycin..., đặc biệt là isoniazid (INH). Từ giữa thế kỷ 20, INH là thuốc chữa trị chính cho bệnh lao. Sự tăng men gan biểu hiện vài tuần sau khi bắt đầu điều trị lao khoảng 10 - 20% người bệnh dùng INH. Sự tăng men gan này thường ở mức vừa phải và không có liên quan đến biểu hiện hay triệu chứng ở bệnh gan. Ở nhiều người bệnh tăng men gan tiếp tục dùng INH vẫn có thể chịu đựng được và có thể sau đó men gan lại trở về trạng thái bình thường. Nếu có tăng men gan, ngưng dùng INH thì men gan trở về bình thường trong vòng 1 - 4 tuần. Tuy vậy vẫn có ít bệnh nhân khi dùng INH có thể dẫn đến suy gan cấp (có thể xảy ra khoảng 0,1 - 2% bệnh nhân). Bệnh nhân lớn hơn 50 tuổi có nhiều nguy cơ bị viêm gan khi dùng INH, trẻ em ít khi có thương tổn gan xảy ra. Bệnh nhân nữ giới bị ảnh hưởng nhiều hơn nam giới. Khi điều trị nên theo dõi kỹ để phát hiện viêm gan do INH để có thể ngưng điều trị kịp thời, tránh ảnh hưởng nặng nề cho gan.

>>> Thực phẩm chức năng hỗ trợ giải độc gan, bổ gan

Vitamin A

Uống vitamin A quá nhiều là nguyên nhân gây ngộ độc gan phụ thuộc vào liều lượng có thể dẫn đến xơ gan. Uống thường xuyên liều lớn vitamin A (>25.000 đơn vị/ngày) có thể gây tổn thương gan và ngộ độc mãn tính. Thương tổn gan có thể xảy ra khi uống 16.000 - 40.000 đơn vị/ngày trong một năm, nhưng liều cao hơn có thể gây ngộ độc trong vòng vài tháng. Thương tổn gan nhiều hay ít phụ thuộc vào thời gian và liều lượng sử dụng. Nhiều người bệnh có bệnh gan do vitamin A gây ra có khi không nhận thấy, chỉ khi bác sĩ làm các xét nhiệm lâm sàng thì thấy có hiện tượng bệnh nhân dùng vitamin A kéo dài kèm viêm gan mỡ, tăng áp lực tĩnh mạch thì mới nhận ra. Người nghiện rượu nguy cơ ngộ độc thuốc càng cao

Một số nhóm thuốc khác

Ngoài ra, một số nhóm thuốc khác cũng có thể gây hại gan như thuốc điều trị nấm (nystatin, fuconazole, ketoconazole), thuốc kháng giáp trạng (MTU, PTU), thuốc điều trị bệnh tiểu đường (troglitazone, sulfamid, rosiglitazole), thuốc điều trị bệnh tim mạch (methyldopa, amiodazon, quinidine), thuốc chống co giật (carbamazepin, phenytoin)...

Bên cạnh những tác dụng phụ của thuốc, chúng ta cũng cần chú ý một số yếu tố làm tăng độc tính của thuốc đối với gan đó là rượu (rượu làm tăng độc tính của hầu hết thuốc đối với gan trong đó phải kể đến isoniazid, paracetamol); có bệnh lý gan mật từ trước (như viêm gan mãn tính, xơ gan...);

Chính bởi vậy, để dùng thuốc an toàn, người bệnh cần hết sức tuân các thủ hướng dẫn, chỉ định của bác sĩ, không được lạm dụng thuốc và tự ý dùng thuốc, khi dùng thuốc mà có các triệu chứng như chán ăn sợ mỡ, đau tức vùng gan, nước tiểu sẫm màu thì cần đến ngay các cơ sở y tế để được kiểm tra và phát hiện để có các phương án điều trị kịp thời.

Xem thêm 1 phương pháp giải độc gan, bổ gan với thực phẩm chức năng Unidetox tại đây nhé: http://botania.com.vn/tin-tuc/Bo-gan-giai-doc-gan-toi-uu-voi-unidetox-cua-canada.html